Hiểu Biết và Sử Dụng P/E và ROIC trong Đầu Tư

Tỷ lệ P/E là thước đo định giá được sử dụng rộng rãi nhất trong thế giới đầu tư, nhưng chúng cũng là thước đo bị sử dụng sai nhiều nhất. 
Trong nhiều tình huống, các nhà đầu tư sử dụng tỷ lệ P/E hoặc PEG theo cách ngầm định một thế giới tĩnh, nơi các mối quan hệ trong quá khứ là hướng dẫn đáng tin cậy cho tương lai. Nhưng thế giới này là động, các mối quan hệ thay đổi liên tục. Tỷ lệ P/E có thể là dấu hiệu báo trước sự thay đổi đó, nếu chúng ta chú ý đến thông tin mà chúng mang lại.
Kết hợp với ROIC sẽ giúp bạn đánh giá đúng hơn về những biến động PE trong tương lai của cổ phiếu 

1. P/E Không Đơn Giản Là “Giá/Thu Nhập”P/E phản ánh kỳ vọng của thị trường về:

• Mức tăng trưởng lợi nhuận
• Rủi ro kinh doanh và tài chính
• Tỷ lệ tái đầu tư vào doanh nghiệp
• ROIC – yếu tố quyết định dòng tiền có thể phân phối

Nhưng bản chất sâu xa của P/E không nằm ở công thức, mà nằm ở sự đánh đổi giữa tăng trưởng và dòng tiền phân phối.

2. ROIC – Chìa Khóa Giải Mã P/E
ROIC= Lợi nhuận hoạt động sau thuế/Tổng vốn đầu tư = Tăng trưởng lợi nhuận/Tỷ lệ tái đầu tư​Trong đó:

• NOPAT (Lợi nhuận hoạt động sau thuế) = EBIT × (1 - thuế suất)
  
• Invested Capital: là tổng vốn đầu tư vào hoạt động kinh doanh, gồm:
• Vốn chủ sở hữu (equity)
  
• Nợ có lãi (interest-bearing debt)
  
• ​Trừ đi tiền mặt dư thừa (không dùng cho hoạt động

ROIC đo lường hiệu quả sử dụng vốn của công ty, được tính bằng cách chia lợi nhuận hoạt động sau thuế cho tổng vốn đầu tư (vốn chủ sở hữu và nợ). ROIC cao cho thấy công ty tạo ra giá trị tốt từ vốn đầu tư.
ROIC quyết định có bao nhiêu lợi nhuận sẽ được tái đầu tư, và bao nhiêu còn lại sẽ được phân phối cho cổ đông.
Ví dụ:

• Công ty ABC có ROIC 20%, muốn tăng trưởng 6% → chỉ cần tái đầu tư 30% lợi nhuận, còn 70% có thể chia cho cổ đông.
• Công ty XYZ có ROIC chỉ 10%, cũng muốn tăng trưởng 6% → phải tái đầu tư 60% lợi nhuận, chỉ còn 40% để phân phối.

➡️ Kết quả: dù có cùng thu nhập và tăng trưởng, ABC có giá trị và P/E cao hơn nhiều so với XYZ.

3. Tỷ Lệ P/E Phản Ánh Sự Phân Phối Dòng Tiền – Không Chỉ Là Tăng TrưởngThông qua mô hình DCF và đặc biệt là Mô hình tăng trưởng Gordon, các tác giả giải thích rằng:

• P/E = (D1) / (r – g)
  Trong đó:
  • D1 là dòng tiền phân phối năm sau
  • r là chi phí vốn
  • g là tăng trưởng

Nếu ROIC cao ➝ tái đầu tư ít ➝ D1 cao ➝ P/E cao
Nếu ROIC thấp ➝ cần tái đầu tư nhiều ➝ D1 thấp ➝ P/E thấp

4. Tỷ Lệ PEG Có Thể Gây Hiểu Lầm
Nhiều nhà đầu tư kết hợp P/E với tốc độ tăng trưởng để tạo ra tỷ lệ PEG (P/E chia cho tăng trưởng). Tuy nhiên:

• PEG bỏ qua vai trò của ROIC
• PEG không phản ánh đúng sự đánh đổi giữa tăng trưởng và phân phối dòng tiền

➡️ Một cổ phiếu có PEG thấp không hẳn là "rẻ", nếu ROIC thấp và dòng tiền yếu.

5. Kết Luận: Hiểu ROIC – Mở Khóa Ý Nghĩa Thật Sự Của P/E
📌 Điểm mấu chốt:
P/E không thể được hiểu đúng nếu không đặt trong bối cảnh ROIC. ROIC là yếu tố trung tâm quyết định dòng tiền tự do, khả năng phân phối lợi nhuận và cuối cùng là giá trị doanh nghiệp.

Lời Khuyên Cho Nhà Đầu Tư:

• Đừng đánh giá cổ phiếu chỉ bằng P/E hay PEG
• Luôn hỏi: công ty tạo ra lợi nhuận trên vốn hiệu quả ra sao (ROIC)?
• Đánh giá cả tăng trưởng và khả năng phân phối dòng tiền

Chỉ khi hiểu được ROIC, bạn mới thực sự hiểu được ý nghĩa của P/E – và định giá chính xác hơn các cơ hội đầu tư trên thị trường.

Hãy liên hệ chúng tôi để được tư vấn sớm nhất

Hoàng Như Trung
Zalo: 0972147714
Leader team Nhật ký trader

Trương Thanh Thư
0354720068
Team Nhật Ký trader

Nhật ký trader sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong suốt hành trình đầu tư

Theo dõi mình để cập nhật sớm nhất các thông tin đầu tư

Để lại thông tin để nhận kiến thức đầu tư bổ ích, thông tin thị trường, tư vấn cổ phiếu sớm nhất ​

Group zalo cộng đồng