Thị trường vận tải dầu và container toàn cầu 2025

1. Thị trường vận tải dầu: Đối mặt với tình trạng cung tăng nhanh hơn nhu cầu. Giá cho thuê tàu dự báo giảm trong 2025

Phân khúc tàu chở dầu thô:
Thị trường tương đối cân bằng cung cầu, dù vậy diễn biến giá thuê tàu phân hóa giữa các phân khúc do mức độ tăng cung tàu là khác nhau.

Về phía cầu: Theo BIMCO, nhu cầu vận tải dầu thô toàn cầu năm 2025 chỉ tăng 0–1% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với mức 4–5% của năm 2024, do nhu cầu lọc dầu dự báo tăng chậm. Báo cáo tháng 5/2025 của IEA dự báo sản lượng lọc dầu toàn cầu đạt trung bình 83,2 triệu thùng/ngày trong năm 2025, chỉ tăng 0,5% so với năm 2024, phản ánh triển vọng kinh tế toàn cầu suy yếu. IMF hạ dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu 2025 xuống còn 2,8% vào tháng 4/2025, thấp hơn mức 3,2% trước đó và giảm so với mức thực tế 3,1% của năm 2024, sau khi đánh giá tác động từ chính sách thuế quan mới của Tổng thống Trump áp lên Trung Quốc và 149 quốc gia trên toàn cầu.
Thị trường vận tải dầu tiếp tục chịu tác động từ việc tái định tuyến dòng chảy thương mại do căng thẳng địa chính trị kéo dài (Nga – Ukraine, Biển Đỏ), cùng các lệnh trừng phạt mới như: Mỹ cấm 184 tàu Nga (1/2025), hạn chế xuất khẩu dầu từ Venezuela (4/2025), và xung đột Iran–Israel (6/2025). Những diễn biến này buộc các nhà nhập khẩu chuyển sang các tuyến đường dài hơn, tiếp cận nguồn cung xa như Bắc Mỹ, Trung Đông, Brazil…làm gia tăng nhu cầu đối với tàu VLCC. Trong khi đó, các tàu Aframax, vốn phù hợp cho tuyến ngắn và trung bình, trở nên kém cạnh tranh hơn về hiệu quả khai thác.
Về phía cung, tổng tải trọng đội tàu dầu thô năm 2025 dự báo đạt 470 triệu DWT, tăng 1,2% YoY chủ yếu chủ yếu đến từ tàu Aframax (+3,9% YoY) và Suezmax (+4% YoY), trong khi VLCC không tăng trưởng. Sau giai đoạn tăng trưởng chậm, tỷ lệ đặt đóng mới/tải trọng hiện hữu đã tăng mạnh từ 3% năm 2022 lên 12% cuối năm 2024 – mức cao nhất trong một thập kỷ. Với thời gian giao tàu trung bình 18–36 tháng, thị trường sẽ bắt đầu hấp thụ nguồn cũng mới đáng kể từ 2025-2027, với khoảng 5,4 triệu DWT dự kiến bàn giao trong năm 2025.

Giá thuê tàu dầu thô năm 2025 dự báo phân hóa rõ rệt giữa các phân khúc. VLCC được hưởng lợi từ nhu cầu vận chuyển đường dài tăng và nguồn cung hạn chế, giữ giá thuê ở mức cao ước đạt 45.000 USD/ngày. Ngược lại, giá thuê tàu Aframax định hạn 1 năm dự báo giảm mạnh 31% YoY đạt 30.000 USD/ngày do nhu cầu yếu và đội tàu tăng nhanh.

Phân khúc tàu chở dầu sản phẩm/hóa chất

Phân khúc tàu chở dầu dự báo gặp áp lực dư cung lớn với tải trọng tăng 3,6% YoY đạt 196,5 triệu DWT năm 2025. Tỷ lệ đặt hàng cũng có xu hướng hồi phục mạnh từ mức thấp 10% năm 2022 lên 26% năm 2024. Thị trường dự báo đón nhận thêm 3,9 triệu DWT tàu LR2 và 2,8 triệu DWT tàu MR, tương ứng tăng 8% YoY và 3,1% YoY.
Trong khi đó nhu cầu sản phẩm hóa dầu dự báo đi ngang so với cùng kỳ. Theo IEA, nhu cầu theo sản phẩm toàn cầu 2025 dự báo chỉ tăng thêm 740.000 thùng/ngày, tổng sản lượng tiêu thụ đạt 103,5 triệu thùng/ngày tăng +0,8%YoY, thấp hơn mức tăng 840.000 thùng/ngày của năm trước. Nguyên nhân do lo ngại tăng trưởng kinh tế chậm lại và xu hướng tăng tiếp diễn của xe EV làm hạn chế nhu cầu xăng, dầu.

Sự chênh lệch tăng trưởng cung cầu dẫn đến sự sụt giảm giá cho thuê tàu vận tải dầu thành phẩm. Ước tính giá cho thuê tàu định hạn 1 năm MR đạt 20.000USD/ngày giảm 28% và đạt trung bình 11.000 USD/ngày đối với giá thị trường giao ngay, giảm tương ứng 40% YoY.

Biểu đồ giá cước vận tải định hạn 1 năm và giá giao ngay

2. Thị trường vận tải contaniner
Vào năm 2025, thị trường vận chuyển container dự kiến sẽ chứng kiến sự thắt chặt cân bằng cung/cầu hơn so với 2024

Theo BIMCO, nguồn cung tàu biển dự kiến sẽ tăng 6,2% vào năm 2025 và 3,1% vào năm 2026, với lượng tàu được bàn giao vào năm 2025 và 2026 dự kiến sẽ thấp hơn 35-50% so với mức cao kỷ lục đạt được vào năm 2024.
Nhu cầu dự kiến sẽ trì trệ vào năm 2025, trong khi một số nhà phân tích dự đoán nhu cầu sẽ tăng nhẹ 1-2% vào năm 2026. Chủ yếu do chính những thay đổi trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ và các mức thuế tiềm tàng có thể ảnh hưởng đến nhu cầu vận chuyển container và thương mại toàn cầu.

Vào năm 2025, giá thuê tàu container theo thời gian vẫn ở mức cao mặc dù giá cước vận chuyển giao ngay đã giảm. Đây chủ yếu là do tình trạng thiếu hụt trọng tải có sẵn, đặc biệt là ở phân khúc tàu trung chuyển, và tình trạng tắc nghẽn liên tục ở cảng. Trong khi giá giao ngay đang giảm do nguồn cung tăng từ tàu mới và các yếu tố khác, các nhà khai thác vẫn sẵn sàng trả thêm phí cho sự linh hoạt của các hợp đồng thuê tàu ngắn hạn.